Bài cúng tất niên cuối năm Giáp Thìn 2024 ở gia đình, cơ quan đầy đủ nhất

Cúng tất niên là một nghi lễ quan trọng trong dịp cuối năm tại các cơ quan và gia đình, ghi nhận việc kết thúc một năm cũ và đón chào năm mới sắp đến. Bài cúng tất niên cuối năm là một phần không thể thiếu trong lễ cúng tất niên của các gia đình người Việt, thể hiện tấm lòng thành kính của người làm lễ. Nếu bạn chưa biết khấn như thế nào là chuẩn thì hãy cùng tìm hiểu văn khấn cúng tất niên đầy đủ nhất trong bài viết dưới đây nhé!

Cúng tất niên là gì? Ý nghĩa

Cúng tất niên là một trong những phong tục truyền thống lâu đời của người Việt Nam. Đây là nghi thức diễn ra vào những ngày cuối năm theo lịch âm, thường được tiến hành vào chiều ngày 30 tháng Chạp. Lễ cúng Tất niên nhằm đánh dấu sự kết thúc của một năm cũ và chuẩn bị đón chào năm mới sắp tới.

Ngày diễn ra lễ cúng tất niên chính là dịp tụ họp cuối năm của mỗi gia đình. Tất cả các thành viên cùng đoàn tụ sum vầy bên mâm cơm ấm cúng, nhìn lại một năm đã qua và nói về những nguyện vọng trong năm mới sắp đến. Ngoài việc thể hiện nếp sống tâm linh của người dân thì đây cũng chính là ý nghĩa sâu xa của việc cúng tất niên. 

Bên cạnh đó, nhiều chủ doanh nghiệp hoặc cơ quan nhà nước cũng muốn trụ sở làm việc, địa điểm làm ăn được yên ấm, phát đạt, sự nghiệp hanh thông. Vậy nên, nhiều công ty và cơ quan vào dịp Tết Nguyên Đán đều bày biện lễ cúng tất niên cuối năm.

Cúng tất niên vào lúc nào?

Tết Nguyên Đán là một trong những ngày lễ lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người sum vầy, đoàn tụ, cùng nhau đón chào năm mới với nhiều hy vọng và mong ước. Trong những ngày Tết, có nhiều phong tục tập quán được thực hiện, trong đó có lễ cúng tất niên. Vậy nên cúng tất niên vào lúc nào?

Cúng tất niên ngày nào tốt?

Nên cúng tất niên vào ngày nào? Theo các chuyên gia phong thủy, lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào ngày cuối cùng của năm âm lịch, tức là ngày 30 tháng Chạp nếu là năm đủ và ngày 29 tháng Chạp nếu là năm thiếu. Sau khi gia đình đã dọn dẹp gọn gàng nhà cửa và trang hoàng với đào, cành mai, chậu quất sẽ chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên.

Như vậy năm 2024 Giáp Thìn, các gia đình sẽ cúng tất niên vào ngày 30 tháng Chạp, tức 9/2 dương lịch.

Vậy cúng tất niên sớm có được không? Câu trả lời là CÓ. Trong những năm gần đây, nhiều gia đình có xu hướng cúng tất niên sớm hơn. Năm nay, thời điểm cúng tất niên Giáp Thìn có thể là trong 3 ngày 26, 29, 30 tháng Chạp, tương ứng với các ngày 5/2, 8/2 và 9/2 năm 2024 dương lịch. Điều này là do một số lý do như:

• Gia đình có người đi làm xa, không thể về nhà vào ngày 30 Tết.

• Gia đình muốn tổ chức tiệc tất niên sớm để con cháu có thời gian sum họp, đoàn tụ.

• Gia đình muốn có nhiều thời gian chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán.

Về mặt tín ngưỡng, cúng tất niên sớm hay muộn không ảnh hưởng đến ý nghĩa của lễ cúng. 

Về mặt phong tục, cúng tất niên vào ngày 30 Tết là phù hợp nhất với truyền thống của dân tộc Việt Nam. Tuy nhiên, nếu gia đình có lý do chính đáng thì cúng tất niên sớm cũng không sao.

Vì vậy, việc cúng tất niên sớm hay muộn là tùy thuộc vào điều kiện và mong muốn của từng gia đình.

Cúng tất niên giờ nào tốt?

Gia chủ có thể lựa chọn giờ đẹp cúng tất niên vào một trong các thời điểm sau: 

• Ngày 26 tháng Chạp (tức 5/2/2024 dương lịch): tức ngày Kỷ Hợi, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp ngày 26 tháng Chạp: Ất Sửu (1h-3h), Mậu Thìn (7h-9h), Canh Ngọ (11h-13h), Tân Mùi (13h-15h), Giáp Tuất (19h-21h), Ất Hợi (21h-23h).

• Ngày 29 tháng Chạp (tức 8/2/2024 dương lịch): tức ngày Nhâm Dần, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp ngày 29 tháng Chạp: Canh Tý (23h-1h), Tân Sửu (1h-3h), Giáp Thìn (7h-9h), Ất Tị (9h-11h), Đinh Mùi (13h-15h), Canh Tuất (19h-21h).

• Ngày 30 tháng Chạp (tức 9/2/2024 dương lịch): tức ngày Quý Mão, tháng Ất Sửu, năm Quý Mão. Giờ đẹp ngày 30 Tết: Nhâm Tý (23h-1h), Giáp Dần (3h-5h): Thanh Long, Ất Mão (5h-7h), Mậu Ngọ (11h-13h), Kỷ Mùi (13h-15h), Tân Dậu (17h-19h)

Cúng tất niên là một nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Đây là dịp để gia đình sum vầy, đoàn tụ và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.

Mâm cúng tất niên cuối năm

Lễ cúng tất niên cuối năm gồm những gì?

Mâm cúng tất niên cuối năm thường được chuẩn bị thịnh soạn hơn những ngày thường. Tuỳ mỗi vùng miền, đồ cúng tất niên sẽ có những đặc trưng riêng biệt. Dưới đây là những món ăn phổ biến trong mâm cỗ cúng tất niên:

• Mâm ngũ quả (gồm 5 loại trái cây khác nhau), hoa tươi, hương/nhang, đèn nến, trầu cau, nước lọc, gạo, muối, trà, rượu, giấy tiền vàng mã, bánh kẹo,...

• Cỗ chay hoặc mặn với những món truyền thống ngày Tết như: bánh chưng/bánh tét, gà luộc, xôi, giò, nem, canh măng, miến, món xào, dưa hành,...

Đối với mâm cúng tất niên ngoài trời, lễ vật như gà luộc, trứng, đĩa xôi… được chuẩn bị tuỳ vào điều kiện của từng gia đình và phong tục của mỗi vùng miền. Lễ vật cần được chuẩn bị đầy đủ, chu đáo nhưng quan trọng nhất là gia chủ phải thành tâm.

Cách bày mâm cúng tất niên

Mâm cúng được chế biến cẩn thận, thơm ngon sau đó bày biện một cách đầy đặn, gọn gàng dâng lên bàn thờ tổ tiên. Phía trước là bát hương, hương hoa, vàng mã, giữa bày cỗ mặn hoặc cỗ chay tùy mỗi gia đình, xung quanh mâm cúng đặt bát, đũa. 

Gia chủ ăn mặc chỉnh tề, thắp hương và đọc các bài khấn cúng tất niên. Sau khi hương tàn thì hạ lễ và cả gia đình sẽ quây quần dùng bữa cùng nhau. 

Mâm cúng tất niên đặt ở đâu?

Mâm cúng tất niên cuối năm thường được đặt ở nơi thờ cúng ông bà, tổ tiên. Theo phong tục một số nơi, mâm cúng tất niên còn được đặt ở ngoài trời. Gia đình nào không có sân thì có thể đặt mâm cúng ở cửa chính vào nhà, trên sân thượng hoặc ở nơi có không gian rộng rãi, sạch sẽ và thoáng mát. 

Mâm cúng tất niên quay hướng nào? Theo quan niệm dân gian, hướng Bắc là hướng cúng Thượng Đế, hướng Đông là hướng cúng Thiên Tử. Vì vậy, các gia đình khi làm lễ cúng tất niên có thể đặt mâm cúng theo một trong hai hướng Bắc hoặc Đông, sao cho phù hợp nhất với vị trí căn nhà của gia đình.

Tổng hợp các bài cúng tất niên cuối năm

Bài cúng tất niên trong nhà

Bài cúng tất niên trong nhà hay bài cúng tất niên gia tiên thường được đọc trước bàn thờ tổ tiên, gồm có hai phần chính:

• Phần thứ nhất là khấn vái các vị thần linh, tổ tiên, cầu mong một năm mới an lành, may mắn.

• Phần thứ hai là tạ ơn tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho gia đình trong suốt một năm qua.

Mời bạn tham khảo bài cúng tất niên trong nhà được trình bày dưới đây:

"Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..

Hôm nay là ngày…. tháng Chạp năm…..  (Âm lịch).

Tín chủ (chúng) con là: ………….. Tuổi:………..………

Ngụ tại: …………..

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Phục duy cẩn cáo!

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy)

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy)

Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy)"

Bài cúng tất niên ngoài trời

Bài cúng tất niên ngoài trời là một nét văn hóa đặc sắc của người Việt Nam, thể hiện tấm lòng biết ơn của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh và trời đất. Trong bài cúng tất niên, một vị thần quan trọng không thể thiếu đó là thần linh thổ địa, người có nhiệm vụ cai quản đất đai, nhà cửa và tài sản của gia chủ. 

Đây là bài văn khấn tất niên ngoài trời được các gia đình đọc trong lễ cúng tất niên cuối năm để cảm tạ trời đất.

"Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.

Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .

Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .

Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày ...... tháng Chạp năm ..........

Tín chủ chúng con là: …………………………………………………………………

Ngụ tại: ………………………………………………………………………………….

Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.

Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!"

Văn khấn cúng tất niên công ty

Cúng tất niên là một nghi lễ truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào cuối năm để tạ ơn trời đất, tổ tiên và các vị thần linh đã phù hộ cho công việc làm ăn của gia đình, công ty được thuận lợi, phát đạt trong suốt một năm qua.

Với công ty, nhà xưởng hay cửa hàng, lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào ngày 30 Tết, trước khi bước sang năm mới. 

Dưới đây là bài văn khấn tất niên cuối năm tại cơ quan, công ty chuẩn nhất, bạn có thể tham khảo.

"Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát

Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát

Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát

Hôm nay ngày... tháng chạp năm... Âm lịch

Tín chủ con tên là… tại...

Tín chủ con đại diện cho công ty... xin được thành tâm sửa biện hương hoa, chuẩn bị đèn nến, hoa trà dâng lên trước án. Qua năm...., chúng con xin được dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho công việc làm ăn của chúng con luôn được suôn sẻ, phát đạt, mọi sự bình an, may mắn. Một năm qua đi chúng con có gì thiếu sót, trần gian mắt thịt không rõ xin được các vị thần linh lượng thứ bỏ qua cho.

Nay con xin được đọc bài cúng Tất niên công ty cuối năm... để thành tâm kính lạy mời các ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân và các Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Kính lạy các ngài nghe thấu tâm can, chứng giám lòng thành, đáp lễ lời mời, thụ hưởng lễ vật và phù hộ độ trì cho toàn công ty chúng con luôn được bình an, toàn gia an lạc, việc làm ăn luôn được suôn sẻ, hanh thông.

Chúng con lễ bạc lòng thành, trước xin kính lễ tạ ơn, sau cúi xin các vị Chư Thần luôn chứng giám, độ trị phù hộ cho toàn công ty chúng con một năm mới an lành, phát lộc.

A Di Đà Phật!

A Di Đà Phật!

A Di Đà Phật!"

Sau khi bày biện lễ vật, người đại diện công ty sẽ thắp hương và đọc bài khấn cúng. Bài khấn thường có nội dung tạ ơn trời đất, tổ tiên và các vị thần linh đã phù hộ cho công việc làm ăn của công ty trong suốt một năm qua. Đồng thời, bài khấn cũng cầu mong cho năm mới công việc làm ăn của công ty sẽ ngày càng phát đạt, thịnh vượng. Văn khấn tất niên nhà xưởng hay bài cúng cuối năm ở cửa hàng bạn hoàn toàn có thể sử dụng mẫu trên để đọc khi thực hiện nghi lễ nhé!

Cách cúng tất niên được tiến hành như thế nào?

Tùy vào điều kiện mỗi gia đình, ngoài mâm cúng gia tiên trong nhà, có thể chuẩn bị thêm một mâm cúng ngoài trời. Như vậy, nếu làm lễ cúng chư vị thần linh thì nên tiến hành cúng ngoài trời trước, cúng trong nhà sau, miễn sao gia chủ trang nghiêm, thành tâm dâng lễ lên ông bà tổ tiên và chư vị thần linh.

Cúng tất niên vái như thế nào? Việc khấn vái trong lễ cúng tất niên cũng giống như nhiều lễ cúng khác của người Việt, đều phải được tiến hành một cách trang nghiêm và thành kính nhất. Khi cúng, gia chủ sẽ ăn mặc chỉnh tề, thắp nhang và đọc văn khấn. Sau đó gia chủ cùng với các thành viên trong gia đình đã sửa soạn gọn gàng thực hiện lễ vái. 

>>> Có thể bạn quan tâm:

Tổng hợp văn khấn giao thừa trong nhà và ngoài trời ngắn gọn nhất

Văn khấn mùng 1 tết Nguyên đán đầy đủ nhất, mới nhất

Giải đáp các câu hỏi thường gặp

Nhà mới có cúng tất niên không?

Cúng tất niên là một phong tục truyền thống của người Việt Nam, là nghi lễ tiễn đưa năm cũ và chào đón năm mới. Lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào chiều hoặc tối 30 Tết, với mâm cỗ tươm tất dâng lên tổ tiên, thần linh và các vị thần cai quản đất đai, nhà cửa.

Vậy, nhà mới có cúng tất niên không? Câu trả lời là CÓ. Dù là nhà mới hay nhà cũ, nếu gia đình có thờ cúng tổ tiên, thần linh thì đều nên tổ chức cúng tất niên. Đây là dịp để gia đình sum vầy bên nhau, cùng nhau cầu mong một năm mới bình an, may mắn.

Tuy nhiên, cũng có một số gia đình không có thờ cúng tổ tiên hoặc thần linh thì có thể lựa chọn ăn tất niên tại nhà cha mẹ hoặc nhà ông bà. Sau đó, họ có thể thắp nhang lễ cho bàn thờ thổ thần, bàn thờ của các táo.

Ở nhà thuê có cúng tất niên không?

Ở nhà thuê có cúng tất niên hay không là tùy thuộc vào quan niệm và điều kiện của mỗi gia đình. Theo quan niệm truyền thống của người Việt Nam, cúng tất niên là một nghi lễ quan trọng, đánh dấu sự kết thúc một năm cũ và bắt đầu một năm mới. Lễ cúng tất niên là dịp để các gia đình sum họp, đoàn viên, cùng nhau tạ ơn tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho gia đình trong năm qua và cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc.

Với những gia đình có thờ cúng tổ tiên, thần linh ở nhà thuê, thì việc cúng tất niên là điều cần thiết. Mâm cúng tất niên thường được đặt ở bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ thần linh trong nhà. Mâm cúng thường bao gồm các món ăn truyền thống như: bánh chưng, bánh tét, thịt gà, thịt lợn, xôi, chè, hoa tươi, trái cây,... Ngoài ra, gia đình cũng có thể chuẩn bị thêm một số món ăn đặc trưng của địa phương hoặc món ăn yêu thích của tổ tiên, thần linh.

Với những gia đình không thờ cúng tổ tiên, thần linh ở nhà thuê, thì việc cúng tất niên là không bắt buộc. Tuy nhiên, vẫn có nhiều gia đình lựa chọn cúng tất niên để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, thần linh và cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc.

Cúng tất niên có cần sớ cúng không?

Sớ cúng tất niên được dùng để trình bày ước vọng của người dưới dâng lên bề trên mong được y chuẩn. Nội dung của sớ cúng thường là xin phép các vị thần linh, tổ tiên chứng giám cho những việc đã làm trong năm cũ và cầu mong sự may mắn, bình an cho năm mới.

Cúng tất niên có cần sớ cúng không? Câu trả lời là không bắt buộc. Trong lễ cúng tất niên, gia chủ có thể tự mình đọc bài văn khấn hoặc nhờ thầy cúng viết sớ. Tuy nhiên, nếu không có sớ cúng cũng không sao, miễn là gia chủ thành tâm khấn vái.

Như vậy, việc có sớ cúng tất niên hay không là tùy thuộc vào quan niệm của từng gia đình. Nếu gia đình bạn quan niệm rằng sớ cúng là một phần không thể thiếu trong lễ cúng tất niên thì bạn nên chuẩn bị. Còn nếu bạn không quá quan trọng về vấn đề này thì có thể bỏ qua.

Cúng tất niên có hóa vàng không?

Cúng tất niên là một trong những nghi lễ quan trọng trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt. Mục đích của lễ cúng này là để tạ ơn tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho gia đình trong một năm qua và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

Trong mâm cúng tất niên, thường có một phần vàng mã dành cho tổ tiên. Vàng mã là những đồ vật được làm bằng giấy, tượng trưng cho những vật dụng mà người sống muốn gửi cho người đã khuất.

Vậy, cúng tất niên có đốt vàng mã không? Hiện có hai ý kiến khác nhau.

1. Ý kiến thứ nhất cho rằng có hóa vàng sau khi cúng tất niên. Theo quan niệm của người Việt Nam, vàng mã là vật phẩm tượng trưng cho tiền bạc, của cải ở thế giới bên kia. Việc hóa vàng sau khi cúng tất niên là để thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh và mong muốn họ phù hộ cho gia đình trong năm mới.

2. Ý kiến thứ hai cho rằng không hóa vàng sau khi cúng tất niên mà để đến ngày hóa vàng thì mới đốt vàng mã. Theo quan điểm này, việc hóa vàng sau khi cúng tất niên là không cần thiết vì vàng mã chỉ là vật chất tượng trưng, quan trọng nhất là lòng thành của gia chủ. Ngoài ra, việc đốt vàng mã nhiều có thể gây ô nhiễm môi trường.

Như vậy việc có đốt vàng mã ngày tất niên hay không tùy thuộc vào quan niệm và điều kiện của từng gia đình.

Hy vọng với những bài cúng tất niên cuối năm mà Homedy chia sẻ trên đây sẽ giúp ích cho bạn đọc chuẩn bị lễ cúng Tất niên chu đáo, tươm tất để tỏ lòng thành kính đối với ông bà tổ tiên và các vị thần linh. Chúc bạn một năm mới vạn sự như ý!

Trần Dung