Đất công ích là gì? Đất 5 là gì? Cơ sở nào để xác định đất công ích?

Đất 5 là gì? Đất công ích là gì? Cơ sở nào để xác định đất công ích?... Cùng Homedy lần lượt giải đáp chi tiết những thắc mắc xung quanh đất công ích 5% trong bài viết dưới đây.

Đất đai vẫn luôn là vấn đề được quan tâm rất lớn. Theo quy định của Luật đất đai 2013, đất được chia thành nhiều loại như: đất thổ cư, đất nông nghiệp, phi nông nghiệp,... Vậy đất công ích là gì? đất 5 là gì? Cơ sở nào để có thể xác định đất thuộc nhóm công ích? Người dân đang thuê đất công ích có được bồi thường không? Bat dong san Homedy sẽ giải đáp những thắc mắc trên dựa theo căn cứ và những quy định mới nhất của pháp luật.

Đất công ích là gì? Đất 5 là gì?

Đất công ích là đất nông nghiệp được lấy từ đất trồng cây lâu năm, cây hằng năm hay đất nuôi trồng thủy sản nhằm phục vụ cho nhu cầu công ích của địa phương. Đất 5 chính là còn gọi là đất công ích. Đây là tên gọi của loại đất trước kia do hợp tác xã trích 5% quỹ đất hợp tác xã hoặc các hộ gia đình. Sau khi đưa đất vào hợp tác xã thì được giữ lại 5% để giao cho các hộ nông dân tự phát triển kinh tế.

Theo quy định của Luật đất đai hiện hành, căn cứ theo mục đích sử dụng, có thể chia đất thành nhiều nhóm khác nhau như: 

• Nhóm đất nông nghiệp
• Nhóm đất phi nông nghiệp
• Nhóm đất chưa sử dụng

Không ít người cũng thắc mắc, đất công là gì, liệu đất công có phải là đất công ích hay không? Trên thực tế, hiện nay không có khái niệm nào là đất công. Đây chỉ là một khái niệm được người dân sử dụng để chỉ đất do Nhà nước quản lý. Đất công là đất để xây dựng các công trình nhà nước, đất an ninh, quốc phòng, nghĩa trang,  đất chưa sử dụng, các quỹ đất được nhà nước xác lập quản lý bằng văn bản,...

Tóm lại, đất công hoàn toàn khác so với đất công ích (đất 5%) Loại đất này không được phép cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho cá nhân và hộ gia đình. Bất cứ cá nhân hay tổ chức nào cũng không được phép tiến hành các hoạt động trên đất công trừ khi có văn bản hoặc quyết định của Nhà nước.

Các trường hợp sử dụng đất làm đất công ích

Quỹ đất nông nghiệp của địa phương được sử dụng vào mục đích công ích trong các trường hợp sau:

• Sử dụng để xây dựng các công trình công cộng như: công trình văn hóa, thể dục thể thao, giải trí công cộng, vui chơi, giáo dục, y tế, nghĩa trang,... và một số các công trình công cộng khác theo quy định của UBND cấp tỉnh.
• Dùng để bồi thường cho người có đất được dùng để xây dựng các công trình công cộng.
• Dùng để xây dựng các công trình nhà tình thương, nhà tình nghĩa.

Các trường hợp sử dụng đất vào mục đích công ích, đất công ích là gì đã được quy định rõ ràng, cụ thể trong Luật đất đai. Điều này góp phần vào việc sử dụng đất đúng theo kế hoạch và quy định của nhà nước. Tránh lãng phí đất đai và nguồn tài nguyên quý giá của quốc gia.

Cơ sở xác định đất công ích

Với diện tích đất chưa được sử dụng vào mục đích trên thì các cá nhân và hộ gia đình địa phương có thể được Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền cho thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản. Tuy nhiên, vì là đất để phục vụ mục đích công ích nên thời hạn cho thuê sẽ không quá 5 năm. Theo đó, tiền thu được từ việc đấu giá để cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích phải nộp vào ngân sách nhà nước do UBND cấp xã quản lý và chỉ được sử dụng cho nhu cầu công ích của địa phương theo đúng  quy định của pháp luật.

>>> XEM THÊM: Đất trang trại là gì? Quy định về đất trang trại

Bên cạnh đó, với những địa phương đã để lại quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích nằm ngoài mức 5% đó được sử dụng để xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương; giao cho các cá nhân, hộ gia đình chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương.

Tóm lại, tùy thuộc vào đặc điểm của từng địa phương mà cơ quan chính quyền sẽ lập quỹ đất công ích 5% từ đất nông nghiệp hoặc từ các cá nhân, tổ chức khác. Vì là đất đất công ích nên nó chỉ được phép sử dụng vào mục đích công cộng, phát triển KT-XH của địa phương. Thông thường được sử dụng để các địa phương xây dựng bệnh viện, trường học, nhà văn hóa,... 

Đất công ích có được cấp sổ đỏ không?

Như vậy, chúng ta đã hiểu được khái niệm đất 5 là gì, cơ sở xác định đất công ích là gì. Vậy loại đất này có được cấp sổ đỏ hay không? Câu trả lời này đã được quy định cụ thể trong Luật đất đai 1993, 2003 và Luật đất đai 2013.

Theo đó, người sử dụng đất 5% có quyền nộp hồ sơ để được cấp sổ đỏ tuy nhiên chủ sở hữu đất phải có đầy đủ giấy tờ gì chứng minh theo quy định tại Điều 100 Luật Đất Đai 2013. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp đất 5% từ quỹ đất nông nghiệp của xã để canh tác nên loại đất này vẫn thuộc quyền quản lý của Nhà nước.

Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn, người mua đất cần tìm hiểu rõ đất công là gì, yêu cầu chủ sở hữu căn nhà giao những chứng từ nộp thuế hoặc đến UBND cấp kiểm chứng lại ghi chép trong sổ địa chính về nguồn gốc mảnh đất đó. Trong trường hợp đất trích từ 5% từ quỹ đất hợp tác xã trước năm 1993 thì đất này có khả năng sẽ được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, nếu đất trích từ quỹ đất nông nghiệp của xã từ năm 1993 trở đi thì sẽ không được sổ đỏ và đất này không được sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở hoặc kinh doanh.

Trên đây là những giải đáp của Homedy.com về đất công ích là gì, đất 5 là gì cũng như cơ sở để xác định đất công ích. Để tham khảo thêm các nội dung về quy định đất đai, các chính sách thủ tục về nhà đất, đừng quên truy cập Cổng thông tin Bat dong san Homedy thường xuyên!

Quỳnh Thư