Móng băng 2 phương trong xây dựng: Khái niệm, phân loại và quy trình thi công

Móng băng 2 phương là gì? Tại sao nó lại được ưa chuộng trong xây dựng? Cấu tạo, phân loại và quy trình thi công móng băng 2 phương như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này để có cái nhìn tổng quan và chi tiết về loại móng này. Bạn sẽ biết được những điểm mạnh, điểm yếu, cũng như những lưu ý khi thiết kế và thi công móng băng 2 phương cho công trình của mình.

Móng băng 2 phương là gì?

Móng băng 2 phương là một loại móng nông, được thiết kế theo hai phương vuông góc với nhau theo chiều rộng và chiều dài của ngôi nhà. Móng băng 2 phương có cấu tạo gồm lớp bê tông lót, bản móng và dầm móng, tạo thành những ô vuông như bàn cờ. 

Cấu tạo:

• Dải móng: Là phần chịu lực chính của móng băng, được bố trí dưới các vị trí chịu tải trọng lớn như dọc theo các hàng cột, tường chịu lực.

• Móng đơn: Có thể được bố trí tại các giao điểm của các dải móng để tăng cường khả năng chịu lực cho công trình.

• Đất nền: Là phần đất chịu tải trọng của công trình, cần có khả năng chịu lực tốt và ổn định.

Ứng dụng của móng băng 2 phương trong các công trình

Móng băng 2 phương là loại móng được sử dụng phổ biến trong xây dựng hiện nay. Loại móng này có khả năng chịu tải cao, phân bố đều tải trọng lên nền đất, hạn chế tình trạng lún lệch nên được ứng dụng trong nhiều loại công trình khác nhau.

1. Nhà ở dân dụng:

Móng băng 2 phương được sử dụng cho các nhà phố, biệt thự, nhà ở có nhiều tầng, chịu tải trọng lớn. Loại móng này giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho công trình trong quá trình sử dụng.

2. Công trình công cộng:

Móng băng 2 phương được sử dụng cho các công trình công cộng như trường học, bệnh viện, nhà văn hóa. Những công trình này thường có nhiều tầng, nhiều phòng và chịu tải trọng lớn do tập trung đông người.

3. Công trình công nghiệp:

Móng băng 2 phương được sử dụng cho các nhà máy, xí nghiệp có nhiều máy móc, thiết bị nặng. Loại móng này giúp đảm bảo khả năng chịu tải cao và ổn định cho công trình trong quá trình hoạt động.

4. Một số ứng dụng khác:

Móng băng 2 phương cũng được sử dụng cho các công trình như:

• Tường rào

• Cầu trục

• Bể chứa nước

• Kho chứa hàng

Móng băng 2 phương là một loại móng hiệu quả và được ứng dụng rộng rãi trong xây dựng. Lựa chọn loại móng này sẽ giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho công trình trong quá trình sử dụng.

Móng băng 2 phương có cấu tạo như thế nào?

Cấu tạo của móng băng 2 phương bao gồm:

> Lớp bê tông lót: Được sử dụng để bảo vệ móng khỏi các tác động từ đất nền và nước ngầm, có độ dày từ 100 - 200 mm và sử dụng bê tông mác 200.

> Bản móng: Chịu phần lớn tải trọng của công trình, giúp phân phối đều tải trọng xuống nền đất. Bản móng có hình dạng chữ nhật hoặc vuông, chiều rộng từ 900 - 1200 mm, chiều cao 350mm và sử dụng bê tông mác 250.

> Dầm móng: Kết nối các bản móng lại với nhau thành một khối thống nhất, giúp phân phối đều lực và tải trọng trên toàn bộ móng băng 2 phương. Dầm móng có hình dạng chữ nhật, kích thước 300x(500-700) mm và sử dụng bê tông mác 250.

> Thép móng: Gia cường cho móng, giúp móng có khả năng chịu lực cao hơn. Đường kính và chiều dài của thép móng tùy thuộc vào kích thước của móng băng 2 phương:

• Thép bản móng phổ thông: Φ12a150.

• Thép dầm móng phổ thông: thép dọc 6Φ(18-22), thép đai Φ8a150.

Lưu ý: Những số liệu trên chỉ là cơ bản, tùy vào địa chất khu vực xây dựng và loại hình công trình mà các chỉ số này có thể được điều chỉnh cho phù hợp.

Đặc điểm của thiết kế móng băng 2 phương

Ưu điểm

Tăng cường khả năng kết nối giữa các cột, tường theo hướng thẳng đứng: Móng băng hai phương tạo ra một khối liên kết giữa các cột, tường, giúp giảm bớt hiện tượng lún, lệch giữa các cột.

Đảm bảo việc truyền tải tải trọng công trình, giảm áp lực tại đáy móng công trình: Diện tích tiếp xúc giữa móng băng và nền đất lớn hơn so với móng đơn, giúp phân phối tải trọng công trình một cách đồng đều hơn xuống nền đất, giảm áp lực tại đáy móng.

Có thể thi công dễ dàng ở một số nơi có địa chất xấu, tính ổn định kém: Móng hai phương có thể được thi công trên nền đất yếu, đất có mạch nước ngầm, đất sét pha,…

Giá thành thi công tương đối rẻ và thời gian thi công nhanh chóng: Các loại móng băng một phương hay hai phương đều có chi phí thi công thấp hơn móng cọc và thời gian thi công cũng nhanh hơn.

Nhược điểm

Sức chịu tải không cao, đặc biệt ở những nơi có nhiều bùn, nền đất yếu: Sức chịu tải của móng băng hai phương chủ yếu phụ thuộc vào lớp đất nằm dưới đáy móng. Vì vậy, móng băng chỉ nên được áp dụng cho các công trình có tải trọng trung bình và được xây dựng trên nền đất có chất lượng tốt.

Là hệ móng nông nên khả năng ổn định và chống trượt của móng không cao: Do chiều sâu chôn móng bị giới hạn, móng băng có khả năng ổn định và chống trượt thấp hơn so với móng cọc.

Do nền đất có mạch nước ngầm sâu nên việc thi công đòi hỏi độ phức tạp cao: Khi nền đất có mạch nước ngầm sâu, cần phải thực hiện các biện pháp xử lý chống thấm nước ngầm trước khi thi công móng hai phương.

Các cách phân loại móng băng 2 phương hiện nay

Móng băng 2 phương là loại móng được thiết kế theo hai phương vuông góc với nhau (dọc và ngang) để chịu lực cho công trình. Loại móng này thường được sử dụng cho các công trình có tải trọng lớn, nhà cao tầng, hoặc khi nền đất yếu.

Có 2 cách phân loại móng băng 2 phương phổ biến:

Phân loại móng băng theo vật liệu

Có 3 loại móng băng là móng băng cứng, móng băng mềm và móng băng hỗn hợp. 

• Móng băng cứng là loại móng có biến dạng rất nhỏ so với biến dạng của đất nền, thường dùng bê tông cốt thép. 

• Móng băng mềm là loại móng có khả năng biến dạng cùng cấp với biến dạng của đất nền, thường dùng gạch hoặc đá. 

• Móng băng hỗn hợp là loại móng có tính chất trung gian giữa móng cứng và móng mềm, thường kết hợp bê tông cốt thép và gạch hoặc đá.

Phân loại móng băng theo tính chất

Có 2 loại móng băng là móng băng đàn hồi và móng băng không đàn hồi. 

• Móng băng đàn hồi là loại móng có khả năng phục hồi về trạng thái ban đầu sau khi bị biến dạng do tải trọng, thường dùng bê tông cốt thép. 

• Móng băng không đàn hồi là loại móng không có khả năng phục hồi về trạng thái ban đầu sau khi bị biến dạng do tải trọng, thường dùng gạch hoặc đá.

Quy trình thi công móng băng 2 phương hoàn thiện

Móng băng là lựa chọn tiết kiệm chi phí hơn so với móng cọc, đồng thời cũng tiết kiệm thời gian hơn trong quá trình thi công. Phương pháp thủ công thường được áp dụng để thi công móng băng 2 phương. Tuy nhiên, trong trường hợp các công trình lớn, việc sử dụng máy móc trong thi công là một lựa chọn khả thi. Quy trình thi công móng băng 2 phương bao gồm các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng thi công

Đây là bước tiên phong cần thực hiện trước khi bắt đầu thi công móng băng 2 phương. Việc loại trừ các chướng ngại vật trên mặt bằng thi công, như cây xanh, nhà ở,... là cần thiết. Chuẩn bị lực lượng lao động, máy móc, thiết bị, và vật liệu để đảm bảo quá trình thi công diễn ra một cách trôi chảy.

> San nền mặt bằng và làm sạch khu đất

Mặt bằng khu vực thi công cần được san phẳng, đảm bảo độ dốc thoát nước tốt. Sau khi san nền, làm sạch khu đất, loại bỏ các vật dụng, rác thải.

> Xác định các trục công trình trên khu đất

Dựa trên bản vẽ thiết kế, cần xác định các trục công trình trên khu đất. Các trục này sẽ là cơ sở để thi công móng băng 2 phương.

> Đào đất theo trục đã xác định và làm sạch móng sau khi đào

Hố móng được đào theo kích thước và hình dạng đã được thiết kế. Làm sạch móng sau khi đào, loại bỏ các chướng ngại vật, như đá, sỏi,... sau khi hoàn tất việc đào.

Bước 2: Chuẩn bị vật liệu và thiết bị

Trước khi bắt đầu công việc xây dựng, việc chuẩn bị nguyên vật liệu là một bước quan trọng không thể thiếu. Đảm bảo rằng tất cả các vật liệu cần thiết như thép, cát vàng, đá, xi măng đã được cung cấp và chuẩn bị sẵn sàng.

Cốp pha, máy trộn bê tông, và xe vận chuyển cũng cần được chuẩn bị kỹ lưỡng. Cốp pha phải được gia công đúng kích thước và hình dáng của móng, đảm bảo chắc chắn và không bị rò rỉ bê tông. Máy trộn bê tông cần phải có công suất phù hợp với khối lượng bê tông cần trộn. Xe vận chuyển cần phải có tải trọng phù hợp để vận chuyển bê tông từ máy trộn đến hố móng một cách an toàn và hiệu quả.

Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng, chúng ta có thể đảm bảo rằng công việc xây dựng sẽ diễn ra một cách suôn sẻ, hiệu quả và an toàn.

Bước 3: Thi công cốt thép

> Thực hiện cắt và gia công thép

Việc gia công cốt thép được thực hiện ngay tại công trường, đảm bảo độ cơ giới tương ứng với trọng lượng thép. Cốt thép cần được làm sạch, loại bỏ mọi tạp chất, gỉ sét để bảo đảm bề mặt sạch sẽ.

> Triển khai thép móng băng, thép dầm móng và thép chờ cột

Thép móng băng hai hướng, thép dầm móng và thép chờ cột cần được triển khai đúng vị trí, kích thước và hình dáng theo thiết kế. Các thành phần này cần được kết nối chắc chắn với nhau thông qua các mối hàn hoặc bu lông.

Bước 4: Thi công ván khuôn

Đặt ván khuôn móng và ván khuôn dầm móng tại vị trí chính xác, tuân thủ kích thước và hình dạng theo tiêu chuẩn kỹ thuật. Ván khuôn móng phải được gắn cố định, tránh bị di chuyển khi tiến hành đổ bê tông.

Cần sử dụng cây chống để giữ vữa xi măng ổn định và đảm bảo độ bền vững.

Bước 5: Đổ bê tông và hoàn thiện

> Pha chế bê tông

Bê tông cần được pha trộn một cách đồng đều và tuân theo tỷ lệ chính xác để đảm bảo chất lượng và tránh tình trạng vón cục.

> Thực hiện đổ bê tông móng

Thực hiện đổ bê tông một cách từ từ và đều đặn, tránh việc bê tông bị tích tụ ở một vị trí nào đó. Đầm bê tông kỹ lưỡng để đảm bảo độ cứng cáp.

> Bảo dưỡng bê tông

Thực hiện kiểm tra kỹ thuật và đánh giá chất lượng công trình sau khi hoàn thiện. Tiến hành bảo dưỡng bê tông móng trong ít nhất 28 ngày để đảm bảo bê tông đạt được cường độ theo thiết kế.

Tuân thủ các quy trình và biện pháp thi công một cách chính xác để đảm bảo an toàn và chất lượng của công trình móng băng 2 phương trong lĩnh vực kỹ thuật xây dựng Việt Nam.

>>> Có thể bạn muốn biết:

• Móng băng 1 phương: Ưu nhược điểm và cách lựa chọn phù hợp cho công trình
• Móng băng 1 phương và móng băng 2 phương: Ưu nhược điểm và cách bố trí kết cấu thép hiệu quả

Lưu ý khi thi công móng băng 2 phương

Khi thi công móng băng 2 phương, cần lưu ý những điểm sau:

1. Chuẩn bị kỹ lưỡng:

• Khảo sát địa chất: Xác định chính xác địa chất khu vực thi công để lựa chọn phương án móng băng phù hợp, đảm bảo khả năng chịu tải cho công trình.

• Bản vẽ thiết kế: Tham khảo ý kiến kiến trúc sư và kỹ sư kết cấu để có bản vẽ thiết kế chi tiết, bao gồm kích thước, cấu tạo móng, vị trí đặt thép, mác bê tông,...

• Vật liệu thi công: Chọn vật liệu chất lượng tốt, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật như: thép, cát, đá, xi măng,...

2. Thi công móng:

• Đào móng: Đào hố móng theo bản vẽ thiết kế, đảm bảo độ rộng và độ sâu chính xác. Xử lý nền móng cẩn thận, đầm chặt để tạo nền móng vững chắc.

• Lắp đặt cốt thép: Gia công thép theo bản vẽ, đảm bảo vị trí, số lượng và chủng loại thép chính xác. Buộc thép cẩn thận, tạo thành khung thép vững chắc.

• Lắp đặt cốp pha: Sử dụng cốp pha chất lượng tốt, đảm bảo độ kín khít để tránh rò rỉ bê tông. Lắp đặt cốp pha đúng vị trí và cao độ theo thiết kế.

• Đổ bê tông: Đổ bê tông theo đúng quy trình, đảm bảo độ sụt và cường độ bê tông. Chăm sóc bê tông sau khi đổ, bảo dưỡng đúng kỹ thuật.

3. Một số lưu ý quan trọng:

• Cốt thép: Cần được gia công đúng thiết kế, đảm bảo bề mặt sạch sẽ, không gỉ sét trước khi thi công.

• Ván khuôn: Cần đảm bảo độ kín khít, chống thấm nước tốt để tránh rò rỉ bê tông trong quá trình thi công.

• Bê tông: Cần trộn theo đúng tỷ lệ, đảm bảo độ sụt và cường độ theo yêu cầu thiết kế. Chống thấm và bảo dưỡng bê tông đúng kỹ thuật.

• Giám sát thi công: Cần có đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp giám sát chặt chẽ quá trình thi công để đảm bảo chất lượng công trình.

Một số mẫu bản vẽ thiết kế móng băng 2 phương đơn giản

Móng băng 2 phương là loại móng được sử dụng phổ biến trong xây dựng nhà ở, đặc biệt là nhà có kết cấu khung. Loại móng này có khả năng chịu tải cao và phân bố đều tải trọng lên nền đất, hạn chế tình trạng lún lệch. Dưới đây là một số mẫu bản vẽ móng băng 2 phương đơn giản:

Bản vẽ móng băng 2 phương nhà 3 tầng (bao gồm mặt bằng móng, mặt bằng định vị cột, chi tiết móng, cổ cột): 

Vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu về móng băng 2 phương, một loại móng được sử dụng rộng rãi trong xây dựng, có nhiều ưu điểm như chịu tải cao, phân bổ đều tải trọng, hạn chế lún lệch. Tuy nhiên, loại móng này cũng có những hạn chế và yêu cầu cần lưu ý khi thi công, như cần có biện pháp gia cố, chống thấm, chống ăn mòn, v.v... Móng băng 2 phương có thể được phân loại theo vật liệu và tính chất, tùy thuộc vào điều kiện địa hình và quy mô công trình. Quy trình thi công móng băng 2 phương gồm có các bước như chuẩn bị mặt bằng, vật liệu, thiết bị, thi công cốt thép, ván khuôn, đổ bê tông và hoàn thiện. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết và đừng quên truy cập Homedy.com thường xuyên để cập nhật thêm nhiều tin tức hữu ích khác nhé!

Loan Nguyễn