2 nghịch lý dễ nhận biết nhất của thị trường bất động sản 2020

Năm 2020, thị trường bất động sản xuất hiện nhiều nghịch lý về nguồn cung, sức mua - giá bán sơ cấp và giá thuê - giá bán.

Nguồn cung, sức mua giảm, giá sơ cấp vẫn tăng

Thị trường năm 2020, nguồn cung căn hộ/nhà đất giảm, sức mua bị ảnh hưởng từ suy giảm kinh tế/thu nhập/lo sợ pháp lý, thị trường kém sôi động nhưng giá nhà sơ cấp vẫn liên tục tăng. Đây là một nghịch lý dễ thấy nhất.

Quý III/2020, giá căn hộ mới chào hàng lần đầu trên thị trường sơ cấp tăng 10-15%. Theo báo cáo thị trường nhà chung cư TP.HCM của DKRA Việt Nam, sau đợt Covid-19 lần hai, giá nhà ở bắt đầu ghi nhận đà tăng giảm ngược chiều nhau trên thị trường sơ cấp (chủ đầu tư chào bán lần đầu) và thị trường thứ cấp (nhà đầu tư mua đi bán lại).

Giá bán sơ cấp nhà chung cư tại một số khu vực ghi nhận mức tăng khá cao, trung bình 10-15% so với đầu năm 2020, sức tiêu thụ đạt gần 80% rổ hàng. Trong khi đó, lượng cầu không nhiều, sức mua chung của thị trường giảm so với cùng kỳ năm 2019.

Các chuyên gia bất động sản cho rằng, sự tăng giá căn hộ trên thị trường sơ cấp do các chi phí đầu vào của dự án tăng cao và pháp lý dự án kéo dài dẫn đến chi phí tài chính bị đội lên đáng kể.

Trong khi đó, một vài dự án căn hộ lại ghi nhận sự giảm giá căn hộ trên thị trường thứ cấp. Các chuyên gia cũng nhận định, do các nhà đầu tư mua đi bán lại gặp khó khăn về dòng tiền trong bối cảnh tâm lý thị trường xuống thấp giữa mùa dịch hoặc các nhà đầu tư thứ cấp có nhu cầu thu hồi dòng vốn để tái cấu trúc danh mục đầu tư. Hơn nữa, biên độ giảm giá (nếu có) của thị trường thứ cấp chỉ dao động từ 2-3%, quy mô chưa lớn.

Giá thuê nhà lao dốc, giá bán leo thang

Năm 2020, tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, thị trường mặt bằng bán lẻ và cho thuê đối mặt với những khó khăn rõ rệt. Điều này khiến giá cho thuê nhà giảm mạnh. Đơn cử như tại TP.HCM, giá cho thuê nhà mặt phố giảm tới 25% so với trước Covid-19, giá thuê nhà thương mại, văn phòng cũng giảm mạnh tùy vị trí và mức độ ảnh hưởng của dịch bệnh đến tình hình kinh doanh ngắn hạn của khách thuê. Ghi nhận trong tháng 11/2020, nhiều tài sản vẫn duy trì đà giảm giá thuê tới cuối năm 2020.

Điều đáng chú ý là giá chào bán các tài sản bao gồm nhà đất và chung cư vẫn không có dấu hiệu giảm nhiệt, mức tăng giá bất động sản liền thổ (biệt thự, nhà phố dự án) vẫn đạt 20-36% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng nhà chung cư tiếp tục thiết lập mặt bằng giá mới ở cả khu trung tâm lẫn vùng ven TP HCM.

Ông Phan Công Chánh, Tổng giám đốc Phú Vinh Group nhận định, hiện tượng giá trị tài sản leo thang còn giá thuê lao dốc đang cho thấy phản ứng ngược chiều và điều này làm phân hóa thị trường đầu tư mạnh mẽ nhất một thập niên qua.

Nguyên nhân của nghịch lý này theo ông xuất phát từ việc thị trường bất động sản bất ngờ chịu tác động bởi đại dịch. Nhu cầu thuê bất động sản giảm sút do tác động của việc kinh doanh ảm đạm, khả năng chi trả bị suy yếu và dòng tiền của bên thuê gián đoạn đột ngột, dẫn đến giá thuê lao dốc. Trong khi đó, giá tài sản vẫn tăng vì nguồn cung ít và bên nắm giữ tài sản chưa bước vào giai đoạn khủng hoảng đến mức buộc phải bán rẻ.

Theo các chuyên gia bất động sản nhận định, nhiều nghịch lý đã xuất hiện trên thị trường bất động sản năm 2020. Những nghịch lý này cho thấy đại dịch Covid-19 đã  đặt ra bài toán mới mẻ, "khó nhằn" cho các nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách lẫn nhà đầu tư ở mọi quy mô lớn, vừa và nhỏ.

Thêm vào đó, cách thị trường bất động sản phản ứng với dịch bệnh suốt năm qua có vẻ tích cực, không giống với những cuộc khủng hoảng trước đây càng khiến cho các quan ngại đợt suy thoái ngầm chưa bộc lộ trong ngắn hạn. Điều này khiến cho thị trường phân hóa thành hai cực lạc quan và phòng thủ đối nghịch nhau.

Tư duy lạc quan tin tưởng vào năm 2021 hứa hẹn nhiều diễn biến tích cực và đà phục hồi mạnh mẽ với niềm tin toàn cầu sẽ khống chế được đại dịch Covid-19. Trong khi đó, nhóm phòng thủ lại thận trọng trước các điểm sáng màu hồng về diễn biến tăng giá tài sản giữa đại dịch vì có thể làm tăng hoài nghi về kịch bản bong bóng giá cho năm sau. Tuy nhiên, dù các bên tham gia vào sân chơi bất động sản lạc quan hay phòng thủ thì thị trường bất động sản vẫn đang chuyển động một cách không khó dự báo trước.

Bên cạnh nhiều luồng quan điểm trái chiều, điều được nhiều chuyên gia đồng tình là đại dịch đã thay đổi thị trường bất động sản theo cách ít ai ngờ tới và làm đảo ngược mọi kế hoạch của giới kinh doanh địa ốc suốt năm qua. "Covid-19 tung cú đánh úp không hề báo trước, khiến cho thị trường trở nên khó đoán định và tôi tin nhiều bất ngờ sẽ còn xuất hiện ở phía trước", chuyên gia bất động sản dự báo.